BARIŞ DİLİ,
ŞİDDETSİZ İLETİŞİM.(1)
Anlaşmazlıkları , çatışmaya dönüşmeden çözüm ortaklığı
noktasına
barış dili getirir.
Kendimizi ve ötekileri görme tarzımız ,
ihtiyaçlarımızı karşılama biçimimiz önemlidir.
Hayata hizmet eden doğal enerjimizden,
hareket etmemize "şiddetsiz iletişimi"temel alarak şefkat dili geliştirebiliriz...
Büyüme ve dönüşümün en güçlü etkeni yüreğin değişimidir.
Ödül ve ceza odaklı düşünme süreçlerinden arınıp ;hayatı daha anlamlı nasıl yaşarız?sorusuna birlikte akıl yormak ,emek vermek gerekir.
Çünkü kendimizin düşüncelerinden çok başkalarının bizimle ilgili ne düşündükleri önemsenerek eğitilmişiz
Burada "gözlemleyen bilincin" yani içimizdeki sesin,deneyimlerimizin önemini kavramalı, objektif olmalıyız.
Başkalarının yanlış ve eksiğini ima eden her söz içimizde canlı olanın trajik,yıkıcı ifadesidir.
Bu ifadeler etkisizdir.
İnsan zekasının en yüksek formu; değerlendirmeden gözlem yapabilme becerisidir.
Karşımızdakilerin davranışları, içimizde canlandırmalar sağlarken içimize bakmalıyız.
1.Duyguları bilmek
2.İhtiyaçları bilmek önemlidir.
Davranışındaki niyeti ne?
Duygularınızın sebebi başka insanların davranışları değildir,
kendi ihtiyaçlarınızdır.
Ve olana,olaya,davranışa yüklediğiniz anlam, tutumunuzdur.
En yakınımızla yaşayıp da onların içinde olup bitene uzak kalmak acı değil mi?
Yargılamadan gözlem yapmak,bir duygu bilinci oluşturmak zor.
Ayrıca ihtiyaçlar bilinci de geliştirmek zor.
Oysa;
İhtiyaç boyutunda birbirimizle bağlantı kurduğumuzda çözülmeyecek gibi görünen anlaşmazlıklar bile çözülebilir hale gelir.
......
BARIŞ DİLİ (2)
İsteğimizi olumlu dil ile
söylemek gerekir.
Kullandığınız dil ,diğer kişinin ne yapmasını istediğinizi anlatması halinde pozitif olur.
Yapmamasını istediğiniz
ya da yapmaktan vazgeçmesini istediğinizde bu olumlu
iletişim dili olmaz.
O nedenle diğer kişinin yapmasını istediğinizi rica etmeniz önerilir.
İnsanlara ne istemediğimizi değil de ne istediğimizi net bir şekilde söylemek daha olumlu iletişim dili olur .
Cezalandırma;
bir kaybetme oyunudur.
Belki geçici olarak cezalandırma yoluyla ıslah edildiği hissi
olabilir fakat kalıcı değildir.
Korku ile gelişim olmaz.
Tercihiniz nedir?
1.Denetim odaklı korku kültürü mü?
2.Gelişim odaklı sevgi kültürü mü?
O halde sürece,sürecin paydaşlarına katılım ile karar hakkı da sağlanmalıdır.
Örnek: Anne diyor ki
"Bir çocuk önce neyi yapıp neyi yapmaması gerektiğini öğrenmeli."
Anne iyi niyetli...
Fakat; olumsuz dil ...
Niçin mi?
Zorunluluk ...meli/malı.
"meli-malı "ile biten bütün sözler büyük acılar doğurur.
Oysa;
" öğrenmeyi öğrenme" ortamları oluşturma en olumlu iletişim dilidir.
Birlikte düşünme, düşündürme ve sorumluluk süreçleri içinde gelişim evrelerini destekleme en akılcı ,
olumlu iletişim sağlar .
Üzerinde güç kullanma ile birlikte güç kullanma ayrımında net olunmalı.
Ben annenim ,babanım,
büyüğünüm ,senin yapman gerekeni ne olduğunu ben bilirim tavrından olumlu iletişim doğmaz.
Birlikte davranıp ortak akıl ve biz kültürü içinde istek duyarak, isteyerek olumlu/şiddetsiz/barış dili ile kaliteli ilişkiler geliştirebiliriz ...
"İnsanın özgürlüklerinin sonuncusu ,kendi tavrını seçmektir."(V.Frankl)
"Eğitim ,hayata hazırlık değildir;eğitim hayatın kendisidir."(J.Dewey)
İç dünyamızla barışık,
Değerlerimizle uyumlu ,
İlkeleri net belirli,
iletişim dilimiz barışçıl ve şiddetsiz olmalıdır.
Kendinizden;
saygınızı yitirmeden, sınırlarınızdan öğrenin.
İnsanın hayatı ;
neyin daha güzel hale getireceğini görebilmesi bir armağandır.
Çünkü bu onlara isteyerek iyiliğimize katkıda bulunma fırsatı verir.
Yargılarınızın ardına bakıp, köklerindeki ihtiyaçları görmeyi öğrenin.
Hayatımızın büyük bölümünde kendimizi depresif hissetmemizin sebebi hasta olduğumuz ya da bizim bir tarafımız yanlış olduğundan değil,kendimizi suçlayarak ve ahlakçı yargılarda bulunarak terbiye etme alışkanlığı edindiğimizdendir.
Ebeveyn ;çocuğa bağırdığında kendin de sorun olduğunu düşünebilir.
Sadece;
Davranışınızla hangi ihtiyacınızı karşıladığınızın farkında olmak önemlidir.
Karşılamayan ihtiyacımızla empati bağ kurmayı öğrenirsek,
ondan sonra da içimizde bir ihtiyacı karşılamaya çalışan öbür tarafımıza bakabilirsek,kendimizde ve başkalarında canlı olanı görmeye daha hazırlıklı oluruz.
Böylece hayatı daha güzelleştirebiliriz.
İnsan yapmayı sevmediği ve istemediği hiç bir şeyi yapmaz.
"Hatalar; bilgeliğin büyüme sancılarıdır.
Bunlar olmadan ne bireysel gelişim olurdu,ne ilerleme
ne fetih..." (W.JORDAN)
YAŞAMDA
BARIŞ DİLİ( 3)
İnsanlar ,çocukken ebeveynlerinden duyup nefret ettikleri şeyleri şimdi kendi kendilerine söylediklerini görebilirler.
"Daha iyisini akıl etmeliydin, dikkatsizsin,
aptalsın,bencilsin,senin derdin ne?"
Yani daha az mükemmel olduklarında kendilerini de aynı şekilde terbiye etmeye başlarlar.
Dikkat ediniz antidepresan satışları eczanelerin %41 satışına karşılık gelir.
İnsanlara her yaptıklarında kendilerini suçlamayı öğretirseniz hayatın büyük bölümünü depresyonda geçirirler.
Karşılanmamış ihtiyacınızı doğru belirlerseniz ondan öğrenme ihtimaliniz yüksek olur.
Neye ihtiyacım var?
Niçin böyle düşünüyorum?
Böyle düşünmemi etkileyen dış ve içsel etkenlerim neler?
Karşımdakinin içinde olanla ;empatik bağ kurabiliyor muyum?
Yaşam bir ekip içinde yaşanır.
Kendimizi bir ekibin parçası olarak ele alıp hem haklarımızı korumayı hem de sorumluluklarımızı yerine getirmeyi dengelemeliyiz.
Sadece hakkım var sorumluluklarım yok, olmaz.
Ya da sorumluluklarım var haklarım yok da olmaz..
Her bireyin her yaş gelişiminde sorumluluk bilinci içinde öğrenme süreci temellenmelidir.
Bu da ailede,okulda ,yaşamda ilkeler kültürünün net oluşu ve herkese eşit yaklaşım ile mümkündür .
Yaşamda "Rol model" olan
Anne-baba tutumları,
Öğretmen tutumları ,
Yaşamsal ilişkide bulunan tutumlar,
Çok önemli ve anlamlıdır.
İyi anne- baba Öğretmen ,iş arkadaşı,eş vb.yerine
Sorumlu anne-baba, Öğretmen vb.düzeye erişilemelidir..
Birey sorumluluk bilinci ile yetişmelidir.
Bunun için sözlü veya sözsüz
"şiddetsiz iletişim "
içimizde "barış"yaratmayı öğrenmemizi öğretir.
İnsanlar; kendilerine olan saygılarını yitirmeden,suçluluk
ya da depresyona düşmeden kendileriyle empati kurduklarında daha iyi öğrenme yolcusu olurlar.
Kendisiyle barışık olmayandan barışçıl tutum, barış dili,şiddetsiz iletisim beklenmesi güçtür.
Şiddetsiz iletişim ;
Yaptığımız ve yapmış olmayı arzu ettiğimiz arasında "çatışma" olduğunda iç dünyamızda barış yaratmayı öğrenmemize yardım eder.
Eğer kendimize ve çevremize ŞİDDETLE yaklaşırsak;barışçıl bir aile-okul-hayat ve dünya yaratabilir miyiz?
Geçmişten getirdiğin
şu anki varlığında yer edinmiş "gülleri kokla" dikenleri ve ayrık otlarını ayıkla rahatla...
Geniş düşün.
Öfke kontrolünü sağla.
Duygusal doyumluluk düzeyini yukselt.
Sosyal varlık olarak "sosyal zekanı"yerinde ve zamanında çözüm ortağı olarak kullan.
YAŞAMDA
ŞİDDETSİZ İLETİŞİM (4)
Empatik bağlantı çok önemlidir.
Empatik bağlantı,
karşımızdakinin içindeki güzelliği,yaşamsal
enerjisini,içinde yaşattığı hayatı görmemiz ;
sadece zihinsel değil özünde "yürekten"
anlamamızdır.
Amaç entelektüel olarak anlamak değildir.
Karşımızdaki ile aynı şeyleri hissetmek anlamı da içermez.O,anlayıştır.
Diğer kişi üzüldüğünde üzülmek gibi.
Aynı duygulara sahip olmamız gerektiği anlamına gelmez ;diğer kişiyle "Beraber" olduğumuz anlamına gelir.Bu en değerli armağandır.
Karşımızdakini sadece zihnimizle anlamaya çalışırsak onunla
- o anda -
"mevcut olamayız".
Orada bulunup sadece tahlil ediyor oluruz.
Bu durum "beraberiz"
anlamına gelmez.
Empatik bağlantı diğer kişinin "o anda "içinde bulunduğu CANLI OLANLA bağlantı kurmayı gerektirir.
İnsan denen varlık hayat ağını örmedi.
İnsan,bu ağın içinde sadece bir iplik.
Insan,hayat ağına her ne yaparsa ,bunu once Kendine yapmış olur.
Her şey ;hayatta birbirine bağlıdır.
Her şey de birbiri ile bağlantıdadır sonuçta...
Dolayısı ile hiç bir insan; istese de sadece kendi için yaşayamaz.
Binlerce bağ/lifle yaşama ve diğer varlıklara,insanlara bağlanmışız.
Eylemlerimiz o bağlar/lifler boyunca birbiriyle etkileşime sebep olarak yayılır.Bize de tepki olarak geri döner.
Şiddetsiz iletişim
ve barış dili iletişimde "sevgi"merkezlidir.
" Sevgi ise kendimizi diğerlerinde keşfetmek ve bunu fark ettiğimizde aldığımız keyiftir."
(A.SMITH)
Empatik bağ kurmayı öğrendiğinde;onların
hep güzel bir şarkı söylediğini duyarsınız.
Öyle bir bağlantı kurmayı çalış ki karşındaki onun içinde canlı olana önem verdiğini fark etsin.
Gerçekçi ve gerçekten bağlantı kurmayı çalıştığımızı gözlerimizden anlarlar.
Diger kişi ike aynı fikirde olmamız gerektiği değil,onların söylediklerine katılmak veya beğenmek de değil bizim o anda içlerinde canlı olana içten ilgimizi sunmaktır meselemiz.
Samimi ve sahici olmak bil cümle özünde ..
Makyajsız ve ambalajsız olduğu gibi davranmaktır aslolan...
"Değişim olmadan ilerleme mümkün değildir.Kafa yapısını değiştirmeyenler hiç bir şeyi değiştiremezler."
(Bernard SHAW)
Murat KAYA
Öğrenci Koçu ve Eğitim Danışmanı ,
Aile ve Sosyal Yaşam
Danışmanı
Araştırma/İnceleme
Notlarından...
